تاریخ، سرشار از وقایع و شخصیتهای مهم است که نه تنها دنیای امروز ما را شکل دادهاند، بلکه بهطور غیرمستقیم بر نحوه زندگیمان تاثیر گذاشتهاند. با این حال، بسیاری از حقایق و دانستنیهای جذاب تاریخ در کتب درسی مدارس ذکر نمیشوند و شاید کمتر به آنها پرداخته شده باشد. در این مقاله به بررسی 10 دانستنی تاریخی میپردازیم که ممکن است شما از آنها بیخبر باشید.
- آیا میدانستید که مومیاهای مصر در واقع، بازماندههای شاهان و افرادی از طبقات بالا نبودند؟ بسیاری از مومیاهای پیدا شده در مصر، متعلق به کسانی بودند که در شرایط سخت زندگی کرده و بهطور معمول در طبقات پایین جامعه قرار داشتند. البته برخی از آنها مربوط به فرعونها و شاهان مصر باستان است، اما بیشتر مومیاییها متعلق به کسانی هستند که بهدلایل مختلف مانند بیماری، کهولت سن و یا تصادف در زمانهای خاص، دچار مرگ زودهنگام شده بودند.
- نابود کردن کتابها به معنی نابودی تاریخ نیست: در دوران حکمرانی کتابسوزی در تمدنهای مختلف مانند چین و روم، بسیاری از کتابها و نوشتههای مهم نابود شدند. اما برخی از این کتابها از طریق نسخههای کپیشده در دیگر مناطق و یا از طریق حافظه مردمان حفظ شدند. به همین دلیل، حتی در دورانهای تاریک تاریخی که کتابها و نوشتهها سوزانده میشدند، همچنان آثار ارزشمندی از آن دوران بهجا مانده است.
- پیرترین تاریخنگار جهان، یک زن بود: اغلب تاریخنگاران قدیمی بهعنوان مردان بزرگ شناخته میشوند، اما نخستین تاریخنگار معروف، یک زن بهنام پروپرا از روم باستان بود. او در قرن اول میلادی زندگی میکرد و در تاریخنگاری و نوشتن درباره انقلابها و جنگهای روم سهم زیادی داشت. پروپرا اولین زن تاریخنگاری بود که آثارش در تاریخنگاری مورد توجه قرار گرفت.
- چین اولین دیوار بزرگ را برای جلوگیری از حملات دشمنان ساخت: دیوار بزرگ چین یکی از معروفترین سازههای تاریخی جهان است، اما کمتر کسی میداند که این دیوار، نه تنها برای حفاظت از سرزمینهای داخلی در برابر دشمنان، بلکه برای جلوگیری از حملات حیوانات وحشی و راهزنان ساخته شد. این دیوار، با هدف حفظ امنیت در طول سدهها، هزاران کیلومتر از مرزهای چین را پوشش میدهد.
- آیا میدانستید که آمریکای شمالی تا اواخر قرن نوزدهم بهطور رسمی در دست بومیان آمریکا بود؟ در حالی که مستعمرههای بریتانیا در قرن هفدهم و هجدهم بر روی سواحل شرقی آمریکا مستقر شدند، بومیان آمریکای شمالی قرنها قبل از ورود اروپاییها، در سراسر قاره سکونت داشتند و تمدنهای بزرگی داشتند. بعد از مهاجرت اروپاییها و استعمار این منطقه، بومیان مجبور شدند سرزمینهای خود را ترک کنند یا با استعمارگران وارد جنگ شوند.
- آلمان در جنگ جهانی دوم اولین استفاده از موشکها را آغاز کرد: بسیاری از مردم ممکن است فکر کنند که استفاده از موشکها و فناوری فضایی به قرن بیستم و عصر فضا مربوط است، اما آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، اولین استفاده جدی از موشکهای دوربرد را انجام داد. موشکهای V-2 آلمانی که در پایان جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفتند، پایهگذار پیشرفتهای بعدی در صنعت فضایی بودند.
- آیا میدانستید که رنسانس بهطور خاص با هنرهای تجسمی همراه نبود؟ رنسانس، یک جنبش فرهنگی و هنری بزرگ در اروپا بود که در قرن ۱۵ و ۱۶ میلادی شکل گرفت. اما برخلاف تصور عموم، این جنبش تنها بهطور محدود با نقاشی و مجسمهسازی در ارتباط نبود. در واقع، رنسانس تاثیرات زیادی بر علم، فلسفه، زبانشناسی و حتی سیاست نیز داشت.
- امپراتوری روم ابتدا از یک جمهوری تشکیل شده بود: اغلب افراد فقط امپراتوری روم را به یاد میآورند که بهدست سلسلههای سلطنتی اداره میشد. اما روم ابتدا یک جمهوری بود که در آن، هر سال دو کنسول بهعنوان رهبران اجرایی انتخاب میشدند و قدرت بهطور مشترک در بین گروههای مختلف جامعه تقسیم شده بود. تا اینکه در اواخر قرن اول پیش از میلاد، روم به امپراتوری تبدیل شد.
- آیا میدانستید که در دوران سلطنت مصر باستان، زنان میتوانستند بهطور رسمی وارد سیاست شوند؟ برخلاف بسیاری از فرهنگهای دیگر آن زمان، در مصر باستان زنان میتوانستند بهعنوان فرعون حکومت کنند. نمونه معروف آن کلئوپاترا است که توانست همزمان با مردان بزرگ تاریخ، قدرت را در دستان خود داشته باشد و نقشی کلیدی در تاریخ مصر ایفا کند.
- اولین انقلاب صنعتی، فناوریهای برق را شامل نمیشد: انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم آغاز شد، اما نکته جالب اینجاست که این انقلاب بیشتر بر ماشینآلات بخار و تولیدات دستی تمرکز داشت. الکتریسیته و فناوریهای برقی تا اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۰ وارد زندگی انسانها نشدند. این نشاندهنده پیشرفت تدریجی بشر در پذیرش تکنولوژیهای نوین است.
تاریخ بشری همیشه پر از حقایق و دانستنیهایی است که میتواند ما را شگفتزده کند. بسیاری از این دانستنیها از آنجایی که در مدارس و کتابهای درسی بهطور معمول بیان نمیشوند، نادیده گرفته میشوند. آگاهی از این حقایق میتواند نه تنها دانش ما را در مورد تاریخ گسترش دهد بلکه به ما کمک کند تا درک بهتری از فرآیندهای تحولاتی که در طول زمان به وقوع پیوستهاند، پیدا کنیم.