روانشناسی عمومی و تربیتی دو شاخه مهم روانشناسی هستند که هر کدام بازار کار مخصوص به خود را دارند. این مقاله به مقایسه بازار کار این دو رشته پرداخته و به معرفی فرصت‌ها و چالش‌های شغلی آن‌ها می‌پردازد.
بطور خلاصه
بازار کار روانشناسی عمومی و تربیتی در ایران و جهان تفاوت‌های قابل توجهی دارد که تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی قرار دارد.
در سطح جهانی، روانشناسی عمومی با حوزه‌هایی چون مشاوره، درمان اختلالات روانی و پژوهش در رفتارهای انسانی در ارتباط است و تقاضا برای روانشناسان عمومی به دلیل افزایش آگاهی از اهمیت سلامت روان در حال رشد است.
در کشورهای پیشرفته، روانشناسان عمومی در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و مراکز مشاوره فعالیت می‌کنند و فرصت‌های شغلی متنوعی دارند. در مقابل، روانشناسی تربیتی در جهان به بهبود فرآیندهای آموزشی و یادگیری اختصاص دارد و روانشناسان تربیتی در مدارس، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی به طراحی برنامه‌های آموزشی و مشاوره به دانش‌آموزان و معلمان مشغول هستند.
در ایران، هر دو حوزه در حال توسعه هستند، اما بازار کار روانشناسی عمومی به دلیل نیاز به مشاوره و درمان اختلالات روانی به‌ویژه پس از شیوع پاندمی کووید-19 رونق بیشتری یافته است.
در حوزه روانشناسی تربیتی نیز، با توجه به تأکید بر کیفیت آموزش و نیاز به راهکارهای نوین در فرآیندهای یادگیری، نیاز به روانشناسان تربیتی در مدارس و مراکز آموزشی رو به افزایش است.
به طور کلی، در حالی که بازار کار روانشناسی عمومی در ایران و جهان با تقاضای بالایی مواجه است، روانشناسی تربیتی نیز به عنوان یک حوزه رو به رشد در فرآیندهای آموزشی و تربیتی شناخته میشود
توضیحات کامل و نکات کاربردی تر
در روانشناسی عمومی و تربیتی، هر دو رشته به ارائه خدمات آموزشی و مشاوره‌ای می‌پردازند، اما بازار کار و نوع کاربرد آن‌ها متفاوت است. این مقاله به بررسی کاربرد، آمار و برخی از حقایق جالب درباره این دو شاخه می‌پردازد.
کاربرد روانشناسی عمومی و تربیتی
- روانشناسی عمومی: روانشناسان عمومی می‌توانند در مراکز پژوهشی، مدارس، و دانشگاه‌ها فعالیت کنند و با مطالعه رفتار انسان‌ها، مشاوره‌های عمومی ارائه دهند.
- روانشناسی تربیتی: روانشناسان تربیتی بیشتر به محیط‌های آموزشی اختصاص دارند و با آموزش دانش‌آموزان، مشاوره‌های تحصیلی، و ارزیابی برنامه‌های درسی سر و کار دارند.
آمار و حقایق جالب
- بازار کار روانشناسی تربیتی در ایران از سال 1395 تاکنون رشد زیادی داشته و حدود 38% افزایش تقاضا در این رشته مشاهده شده است.
- در کشورهای توسعه یافته، روانشناسان عمومی بیشتر در مراکز مشاوره و سازمان‌های غیردولتی مشغول به کار هستند.
حقایق جالب
- روانشناسان عمومی می‌توانند با استفاده از روش‌های ساده درمانی و بدون دارو، تا حدود 40% مشکلات روزمره روانی را حل کنند.
- در مدارس کشورهای غربی، روانشناسان تربیتی نقش ویژه‌ای در حمایت از دانش‌آموزان با نیازهای ویژه دارند.
بازار کار روانشناسی عمومی
فارغ‌التحصیلان روانشناسی عمومی می‌توانند در زمینه‌های مختلف مشاوره، تحقیق و آموزش به فعالیت بپردازند. فرصت‌های شغلی این رشته بیشتر در حوزه‌های پژوهش روانشناسی، آموزش و مشاوره در مدارس و مراکز مشاوره متمرکز است.
بازار کار روانشناسی تربیتی
بازار کار روانشناسی تربیتی بیشتر به حوزه‌های آموزش و تربیت اختصاص دارد. فارغ‌التحصیلان این رشته در مدارس، دانشگاه‌ها، مؤسسات مشاوره آموزشی و شرکت‌های آموزشی فعالیت می‌کنند و به مشاوره دانش‌آموزان، معلمان و طراحی روش‌های آموزشی می‌پردازند.
تفاوت‌ها و شباهت‌ها
روانشناسان عمومی معمولاً بر مباحث گسترده‌تر روانشناسی تمرکز دارند و در حوزه‌های مختلفی از مشاوره و تدریس تا پژوهش فعالیت می‌کنند، در حالی که روانشناسان تربیتی بیشتر بر بهبود فرآیند یادگیری و تربیتی متمرکز هستند و به صورت تخصصی‌تری در مراکز آموزشی مشغول به کارند.
